Helmold Kronika Slowian

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Wzniesiono kościół w Segebergu36, nadto, abysprawować pieczę nad mieniem, posłano z Neum�nsterbraci do H�gersdorf wraz z księgami liturgicznymi i zeszkatułkami na relikwie, dzwonami i innym sprzętempotrzebnym do pełnienia służby Bożej, wraz z końmi iwołami, z pługami i wozami ładownymi oraz z ludzmizdolnymi dalej prowadzić to dzieło.A ponieważ wsiepoczęły się zaludniać, oni sami coraz odważniej zaczynaligłosić słowo Boże i wraz z innymi [mieszkańcami]zasiedlać ziemię, tamże wznosić rozpoczęli klasztornezabudowania, jako że miejsce to, oddalone od grodu i odzgiełku tego świata, wydawało się być bardziejodpowiednie i bardziej ustronne do zachowania spokoju iprzestrzegania zakonnego trybu życia.Posłano więckapłanów, aby przewodzili temu klasztorowi: Tetmara,który będąc dziekanem kościoła bremeńskiego osiadł wNeum�nster, a także kapłana Volkwarda wraz z innymimłodszymi spośród duchownych i świeckich.Oni tozarówno słowem, jak i dobrym przykładem w stosownysposób głosili tubylcom zbawienne napomnienia37.HrabiaAdolf, mąż mądry i dzielny, otrzymał w posiadanie odcesarza Lotara gród Segeberg wraz z okoliczną ziemiąwagryjską38.Stał on na czele Holzacji i Szturmarii39.Wniedługi czas póz-35Por.I Ks.Machabejska 2, 47.36To i następne zdania oparte na relacji Helmolda c.58, por.Poemat v.136 - 139, 197.37Por.Ks.Tobiasza 1, 15.38Poważny błąd Sydona.Por.Helmold c.53, 54 koniec, 56 koniec.39W oryg.: qui et Holtzacie et Sturmarie presidebat in comitia.Comitia, to łaciński termin oznaczający władzę, urząd hrabiego(comes).Por.Hilfsw�rterbuch f�r Historiker.niej, gdy Słowianie ponownie spostrzegli, że z każdymdniem słabnie ich siła, a kraj ich coraz liczniej zasiedlająNiemcy, wyznawcy wiary chrześcijańskiej, zapłonęligniewem i trzema zagonami, jednego dnia w trzechmiejscach: w Lubece, S�sel i w Segebergu, najechali na tęziemię.Aupiąc i paląc wiele osiedli, niespodziewanymnapadem dużo ludzi pojmali, a wielu zabili40.W tymsamym dniu Słowianie zamordowali nad rzeką Trawnąbrata Elweryka.Stąd przeniesiono go i pochowano wNeum�nster.Ci, którzy przebywali w Hogersdorf, ocalelichroniąc się w kryjówkach, gdyż łotrzykowie nieprzekroczyli w tym miejscu rzeki Trawny i nie wiedzieli,że przypadkowo znajduje się tam klasztor.Odkąd wróciliw swe strony, nie próbowali więcej niepokoić grabieżamitych ziem, i dlatego radowano się powszechnie, że Bógprzywrócił pokój owej krainie.Albowiem odtąd Henryk,książę saski, wnuk cesarza Lotara po córce zaczął wzrastać41w bogactwa i stawał się coraz silniejszy , Słowianie,ujarzmieni zarówno obawą przed nim, jak i działalnościąhrabiego Adolfa, stopniowo tracili ochotę do dalszegostawiania oporu chrześcijanom.W końcu książę, który na-radził się arcybiskupem Bremy Hartwigiem, następcąarcybiskupa Adalberona, jak i ci, którzy z nim zasiadali,zgodzili się na osobę kapłana Wicelina, aby jego jakobiskupa postawić w Wagrii na czele tej nowej plantacji[Bożej]42.Gdy zaś otrzymał od arcybiskupabłogosławieństwo, wyniesiony został do godności biskupaw Starogardzie, a wraz z nim wyświęcono Emmeharda nabiskupa w Mechlinie43.Taką to wzmocniony osobistościąkościół w Wagrii rozkrzewił się i umocnił44 bardzo, apierwszy dowód czci odzyskał kościół bremeński,uszczuplony wskutek wyłamania sięMittelater und Neuzeit.Von E.Haberkern und J.F.Wallach,wyd.2, Bern-M�nchen 1964, s.254, hasło: Graf.40Por.Helmold c.63, 64.Mowa o prewencyjnej wyprawie Niklotaz 1147 r.41Por.Helmold c.68.42Rzekome porozumienie się arcybiskupa i księcia w sprawienominacji Wicelina stanowi tendencyjny wymysł Sydona.Por.Helmold c.69, 70.43Poemat v.168 wspomina tu również o Ewermodzie raciborskim.44Por.Ks.Wyjścia 1, 20.biskupów sufraganów z północy, dzięki osobie biskupaWicelina.Ci zaś, którzy współdziałali w poselstwiebiskupa Wicelina do pogan, wybrani zostali i ustanowienipasterzami i stróżami wśród trzody owieczek46: kapłanLudmund został przełożonym mniszek w Zeven, Ludolfaustanowiono proboszczem w Segebergu.On to z biegiemczasu przeniósł klasztor z H�gersdorf do grodu46; kapłanaBrunona postawiono na czele kościoła w Starogardzie,kapłana Heriolda w Bornh�ved, Helmolda, towarzyszanaszego i rówieśnika, w Bozowie, Herman został trzecimw kolejności prepozytem po biskupie; Eppo, ponieważjako drugi stał pośrodku między nim a biskupem, byłpierwszym po biskupie w Neum�nster.Takich to ludzizdołał pozyskać ksiądz biskup dla swego dzieła głoszeniaewangelii.Aby zaś w sposobnym czasie mogli oniwystąpić czynnie, a w okresie prześladowania, by zdołalisię ocalić, umieścił ich w Bishorst.A teraz, umiłowanybracie, niepomny na to wszystko usiłujesz, jak się wydaje,rozdzielić kościół, w którym tacy to wzrośli i wychowanizostali mężowie, którzy za doczesnego swego życia dalipoczątek kościołowi przez znojny swój trud i krew swoichwspółwyznawców.Rozumni ludzie nie powinni mniemać,że arcybiskup Adalberon czynem swym dopuścił sięwykroczenia, gdy kościół w Bishorst wraz z określonąliczbą wsi i prawem jurysdykcji przekazał temu47, który zracji swego poselstwa działał wśród pogan, zwłaszcza żeon sam48 przez wiele lat był proboszczem kościołahamburskiego, a liczba kościołów i wsi oraz ich granicebyły mu wyjątkowo dobrze znane, gdyż kościół nasz miałje w swym posiadaniu już od 70 i więcej lat.Niechaj pan mój arcybiskup Hartwig nie poważy sięprzestąpić starych granic ojców swoich 49 i niechaj nie usi-łuje niweczyć czynu, który umocniła odległa jużprzeszłość.Niechaj nie zdarzy się to, by upodobnił się ondo kuropatwy, która zapomina wysiadywać jaja i nietroszczy [się], by45Por.Poemat v.190 nn.46Por.Helmold c.84.47Wicelinowi.48Arcybp Adalberon.Wiadomość o prepozyturze Adalberona wHamburgu nie potwierdzona w innych zródłach.49Por.Ks.Przysłów 22, 28.wylęgły się pisklęta50.A podobna mu jest wiarołomna Ju-51dea dotknięta przekleństwem.Raczej niechaj usilniepragnie upodobnić się on do tego, który niczym kokoszzechciał gromadzić pisklęta swe pod skrzydła52 i bronićgniazda swego.Tym gniazdem, które niewątpliwiemiłować należy i wspomagać, a którego nie sposóbniszczyć, jest Bishorst, gdzie takie dobre wyhodowanopisklęta.Oto winnica w Wagrii, Bożą zasadzona prawicą iwysiłkiem sług Bożych zroszona, gdy Bóg dał wzrost53, ojak już rozkwitła, o, jakiż owoc kwiaty te wydały54!Albowiem arcybiskup Adalberon przez Wicelina kapłana,55którego posłał, aby poganom głosił ewangelię , odkorzenia zasadził winnicę w naszej miejscowości, którąobecnie zwą Neum�nster [ Pobierz całość w formacie PDF ]