[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Jêzyk charakteryzuje siê dynamik¹, wystêpuje inwersja zdania, zawik³anie jego szyku, epitety metaforyczne, antytezy oddaj¹ce antynomiczny charakter bytu.Kszta³t artystyczny jest jêzykowym obrazem skomplikowanej materii rzeczy œwiata tego."Myœli" Pascala oraz praca pt."Miko³aj Sêp - Szarzyñski" Jana B³oñskiego jako wstêp do rozwa¿añ o kulturze baroku.Wizja Pascala - œwiat jest zagadk¹, rzeczywistoœci¹ obc¹ cz³owiekowi, szczególnie w aspekcie spraw duchowych, jego kompetencje poznawcze s¹ bardzo ograniczone.Autor podkreœla, i¿ mimo wszystko cz³owiek jest godnym stworzeniem, stara siê oddzieliæ rozwa¿ania nad poznaniem œwiat od myœlenia religijnego.Z perspektywy ludzkiego losu wiara jest "op³acalna" - cz³owiek wierz¹cy mniej ryzykuje, kosztem ma³ych wyrzeczeñ zyskuje perspektywê wiecznoœci.Artyku³ Jana B³oñskiego godzi w stereotypowe wartoœciowanie epok kulturowych.Wszelkie podzia³y, próby schematyzacji s¹ intelektualnym uproszczeniem.Epoki s¹ wszak wyrazem i cz³owieczego zagubienia, i poszukiwaniem prawdy, œwiat natomiast jest wielk¹ ekspresj¹ ducha.BarokBarok to epoka w dziejach kultury (koniec XVI wieku - po³owa XVIII).Pochodzenie terminu jest tajemnicze - mo¿e od portugalskiego s³owa barocco oznaczaj¹cego per³ê o nieregularnych kszta³tach lub te¿ baroco - nazwa sylogizmu, tj.sposobu rozumowania - oznacza rozumowanie nazbyt skomplikowane.Barok szczególnie w kulturze francuskiej budzi³ pocz¹tkowo z³e skojarzenia.Barokiem nazywano takie dzie³a sztuki, które ostentacyjnie ³ama³y klasycystyczne normy tworzenia.Ojczyzn¹ baroku by³y W³ochy, póŸniej zaistnia³ on w Niemczech, Polsce, Anglii, Francji, Niderlandach, Ameryce £aciñskiej.Duchowoœæ barokowa:epoka powsta³a w wyniku odnowy ¿ycia religijnego po zakoñczeniu soboru trydenckiego, z drugiej strony nast¹pi³ kryzys œwiadomoœci religijnej,rozwój nauki i filozofii, subiektywizm, sceptycyzm, relatywistyczna krytyka œwiata, pojêcie nieskoñczonoœci œwiata,konflikt pomiêdzy naukowym widzeniem œwiata a religi¹ i potocznym doœwiadczeniem,emancypacja nauki zrywaj¹cej swe wiêzy z teologi¹.Koncepcje postrzegania cz³owieka:cz³owiek - istota myœl¹ca, obca we wszechœwiecie i przeciwstawiona mu w sposób bezkompromisowy - Kartezjusz i Pascal,cz³owiek - istota ca³kowicie zjednoczona ze wszechœwiatem, pozbawiona duszy - Hobbes i Bacon,cz³owiek - istota nale¿¹ca do uduchowionej, myœl¹cej natury - Baruch Spinoza,Religijnoœæ epoki:Religijnoœæ barokowa jest odmienna od poprzednich form religijnoœci, jest wynikiem spotkania teologii z humanizmem.Proces ten ma miejsce w koœciele potrydenckim - akcentowanie cz³owieczeñstwa Chrystusa - ukszta³towany w baroku kult Serca Jezusowego.Ignacy Loyola - za³o¿yciel zakonu jezuitów, twórca koncepcji humanizmu teocentrycznego.Franciszek Salezy - koncepcja humanizmu pobo¿nego.religijnoœæ akcentuje dobroæ Boga, kult eucharystyczny,Koœció³ pojmowany jako miejsce zbawczego dzia³ania Boga, wyraŸny zwi¹zek pomiêdzy Koœcio³em doczesnym a triumfuj¹cym Koœcio³em Niebieskim,postawa wierz¹cego - ufnoœæ,Koœció³ potrydencki - wyraziœcie nakreœlona œwiadomoœæ zwyciêskiego wkroczenia w now¹ erê, utrata renesansowego zagro¿enia innowierców - st¹d triumfalizm religijny - jednoczenie ducha rycerskiego z optymistycznym maksymalizmem religijnym (wierz¹cy móg³ siê uwa¿aæ za rycerza Chrystusa),pobo¿noœæ ludowa - procesje, pielgrzymki, przesadne manifestowanie prze¿yæ religijnych, przewaga obrzêdu nad tym, co intelektualne, zanik poczucia winy.Estetyka barokowa.piêkno jest niewyt³umaczalne - subiektywizm estetyczny,nie istnieje obiektywne piêkno w naturze - zainteresowanie tematami tradycyjnie uznanymi za nieestetyczne,fascynacja brzydot¹ jako jeden z przejawów estetyki,próba odkrycia tajemnicy ludzkiego losu, sensu œwiata i ¿ycia w sztuce,H.Wölfinn - "estetykê renesansow¹ cechuje statycznoœæ, jasnoœæ, linearnoœæ, forma zamkniêta; estetyka barokowa jest przeciwieñstwem - kompozycja otwarta, dynamika, ciemnoœæ, malarskoœæ"Cechy i wyznaczniki stylu barokowego : ruchliwoœæ, kolor, patos, bogata symbolika i alegorycznoœæ, dekoracyjnoœæ, kontrast, niepokój, kwietyzm.W budownictwie - bogate formy geometryczne s¹ wyrazem silnej ekspresji religijnej, Koœcio³a przyci¹gaj¹cego rzesze wiernych [ Pobierz całość w formacie PDF ]