[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Nasz opór jest w dużej mierze rezultatemniezrozumienia konwencji kulturowych, a zwłaszcza przeceniania tych konwencji, któreprzypadkiem przejął nasz naród czy dziesięciolecie, w którym żyjemy.Choćby niewiel-ka znajomość innych konwencji i wiedza o ich możliwych odmianach przyczyniłyby sięw dużym stopniu do rozwoju racjonalnego porządku społecznego.64 Ruth Benedict WZORY KULTURYBadanie różnych kultur ma jeszcze inny, istotny wpływ na dzisiejszą myśli zachowanie.Współczesna rzeczywistość zmusiła wiele cywilizacji do nawiązania ści-słego kontaktu i w chwili obecnej dominującą reakcją na tę sytuację stały się racjona-lizm i snobizm rasowy.Nie było epoki, w której cywilizacja bardziej potrzebowałabyjednostek prawdziwie świadomych swojej kultury i mających zdolność obiektywnego,pozbawionego obaw i rekryminacji widzenia uwarunkowanego społecznie zachowaniainnych ludów.Pogarda w stosunku do obcych nie jest jedynym możliwym rozwiązaniem proble-mów wynikających z obecnych kontaktów ras i narodowości.Nie jest nawet rozwią-zaniem mającym podstawy naukowe.[.] Podróżowaliśmy po świecie, szczycimy sięnaszym wyrafinowaniem.Ale nie zdołaliśmy pojąć względności nawyków kulturo-wych i pozbawieni jesteśmy korzyści i satysfakcji, jakie Przyniosłyby nam stosunkiz innymi ludami o innych typach kultury niż nasza.Uznanie uprzedzeń rasowych za zasadę wynikającą z kultury to rozpaczliwa po-trzeba współczesnej cywilizacji zachodniej.Dotarliśmy do punktu, w którym Anglosa-si żywią uprzedzenia rasowe wobec Irlandczyków, a Norwegowie i Szwedzi mówiątakże o wzajemnej wrogości, jak gdyby posiadali różną krew.W czasie wojny, w któ-rej Francja i Niemcy walczyły po przeciwnych stronach, uważano, że tak zwana granicarasowa oddzielała lud Badenii od ludu Alzacji, chociaż pod względem fizycznymoba należą do alpejskiej podrasy.W epoce swobodnego ruchu ludności i małżeństwmieszanych, od dawna najbardziej pożądanym elementem w życiu społecznym,ośmielamy się głosić ewangelię czystej rasy.[.] %7ładna cecha społecznej organizacji plemiennej, języka czy religii nie jest zawar-ta w komórkach rozrodczych człowieka.Kiedy od czasu do czasu znajdowano w Euro-pie w minionych stuleciach porzucone dzieci, które wychowały się; w lasach z dalaod ludzi, stwierdzono tak duże między nimi podobieństwo, że Linneusz sklasyfikowałje jako odrębny gatunek, homo ferus, i przypuszczał, że był to rodzaj gnomów, rzadkospotykanych przez człowieka.Nie mógł pojąć, że te półgłówkowate bydlątka urodziłysię ludzmi; nie mogło mu się to pomieścić w głowie, kiedy widział te stworzenia nieinteresujące się niczym, co działo się wokoło nich, kołyszące się rytmicznie w przódi w tył, jak jakieś dzikie zwierzęta w zoo, stworzenia obdarzone organami mowyi słuchu wyszkolonymi tylko na tyle, że zaledwie przynosiły im jakiś pożytek,stworzenia, które znosiły mrozną pogodę odziane jedynie w łachmany i wyciągałyziemniaki z gotującej się wody nie wyrządzając sobie krzywdy.Oczywiście nie ulegawątpliwości, że były to dzieci porzucone w niemowlęctwie, a czego im brakowało, totowarzystwa istot własnego rodzaju jedynego, które wyostrza zdolności człowiekai nadaje im właściwą formę.W naszej, bardzo humanitarnej cywilizacji nie spotykamy już dzikich dzieci.Alekażdy przypadek adoptowania dziecka przez ludzi innej rasy i kultury dowodzi powyż-szej tezy z równą jasnością.Dziecko urodzone na Wschodzie, zaadoptowane przez rodzi-nę z Zachodu, uczy się angielskiego, przejawia wobec swych przybranych rodzicówpostawę właściwą dzieciom, z którymi się bawi, i dorósłszy obiera zawód swoich ro-dziców.Drogą uczenia się przyswaja sobie cały zespół cech kulturowych właściwychspołeczeństwu, które je przyjęło, podczas gdy zespół cech charakterystyczny dla grupyjego rzeczywistych rodziców nie odgrywa tu żadnej roli.Ten sam proces na większąskalę zachodzi w przypadku, kiedy całe ludy w ciągu kilku pokoleń porzucają swą tra-65 Ruth Benedict WZORY KULTURYdycyjną kulturę i przyjmują zwyczaje grupy obcej
[ Pobierz całość w formacie PDF ]