Bolesław Niemierko Ksztalcenie szkolne Podręcznik skutecznej dydaktyki

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Jest ofiarąencyklopedyzmu, jaki do niedawna panował w typowej szkole ogólnokształcą-cej.To, że podobne zjawiska zanikają, jest wynikiem postępu dydaktycznego naświecie i w Polsce, a także egzaminów zewnętrznych, akcentujących podstawoweumiejętności (Rozporządzenie., 2001).Wąskie pole działania uczniaInformacja uzyskiwana przez uczenie się w szkole ma wiele atrakcyjnych za-stosowań w otaczającym świecie.Jedną z przyczyn niezadowalającej skuteczno-ści szkoły bywa jednak zbyt mały krąg wdrożeń wiedzy tam zdobywanej, ograni-czony do ćwiczeń na lekcji i w domu.Ten krąg znakomicie poszerza uczenie się zespołowe, gdy poznawanie świa-ta jest łączone z zaspokajaniem potrzeb społecznych.Uczniowie tworzą wtedywspólnotę dydaktyczną, w której następuje uspołecznienie motywacji do ucze-nia się (Brophy, 2002, s.27 28).Niektórzy uczniowie tylko we wspólnocie ucząsię wydajnie.Należy do nich Celina:Gdy małą Celinkę przyprowadziła do szkoły nie mama, lecz wynajęta stu-dentka, nauczycielka już wiedziała, że nie będzie to przypadek typowy.Rodzicedziewczynki dzień i noc tkwili w swoim biznesie, a ona ani myślała wykony-wać czyjeś polecenia.Była sprawna, pewna siebie i nieobliczalna, w tym, copowie i jak się zachowa.Natychmiast polubiła szkołę, a w niej walkę o wszelkie swobody.Jej karie-ra jako uczennicy zaczęła się na dobre wtedy, gdy dla ratowania przed jedynkąz przyrody pani Z zaproponowała jej działanie zastępcze: organizację zbioro-wej obserwacji przyrody.Celinka założyła Szkolne Koło Przyrodników, a potem,w gimnazjum Koło Ekologiczne, radzące sobie świetnie, zwłaszcza finansowo,bo znalezli się sponsorzy działalności uczniów.Celina wprost nie znosi podręczników i zeszytów, bardzo rzadko wykonujećwiczenia domowe, natomiast ożywia się w dyskusjach i projektach.Okazujesię wtedy, że ma sporą wiedzę, mimo braku szczegółowych wiadomości.Czytabiegle i namiętnie interesujące ją teksty, w tym także ze słownikiem w ję-zyku angielskim.Dość udatnie rozwiązuje zadania tekstowe. Wie swoje , jestwww.waip.com.plB.Niemierko, Kształcenie szkolne, Warszawa 2007,ISBN 978-83-60807-11-8, � by WAiP 2007Rozdział 1.O uczeniu się, kształceniu, wychowaniu i nauczaniu34przemądrzała i niemal wszystko musi sama wypróbować.Nie przejmuje siębłędami i porażkami ani w domu w stosunkach z rodzicami, ani w szkole.Jednych uczniów porywa jej humor i żywiołowość, drugim imponuje od-waga w potyczkach z nauczycielami, inni zazdroszczą jej strojów, zdolnościi forów , jakie zyskuje w szkole kwitnącą działalnością.Nauczyciele mają kło-pot z oceną osiągnięć Celiny, bo przymuszona poprawia się nawet o dwa stop-nie, ale jak długo można tolerować ciągłe awantury, zryw do pracy tuż przedkońcem semestru i jawne lekceważenie szkoły?Celina działa z fantazją w górnym wierszu rys.2, a więc (4) sprawnie czerpieinformację z pamięci, (5) samodzielnie ocenia wartość różnorodnych rozwiązańi (6) wiele uczy się przez próby i błędy.Przyswajanie wiadomości traktuje jakoepizod w drodze do upatrzonego celu.A dlaczego jej samodzielność budzi sprze-ciw tak wielu nauczycieli? Bo jest rozwijana wbrew szkole i jej dydaktycznej ruty-nie.Celina, która nudzi się na lekcjach i zwalnia się z nich pod byle pretekstem,nie odrabia zadań domowych i kłóci się z wychowawczynią, jest fatalnym przy-kładem dla mniej zdolnych uczniów.Jednak jako przywódca gromady badaczyjest niewątpliwie pożyteczna.Poszerza pole działania, własne i innych uczniów,zbyt wąskie dla nich w typowej szkole.Kształcenie a wychowanie, nauczanie, edukacjaJak widzimy z przykładów, działanie edukacyjne, rozumiane jako system czyn-ności wywołujących planową zmianę w uczniach, jest złożone i wielokierunkowe.Procesy emocjonalne są w tym podręczniku rozważane na pierwszym miej-scu, bo przez wiele lat uprawiano dydaktykę nazbyt intelektualnie, wyolbrzy-miając potrzeby poznawcze ucznia i zadania poznawcze szkoły kosztem potrzebi zadań emocjonalnych.Władysław Zaczyński nazwał to gnostyczną tradycjąw dydaktyce polskiej (1988, s.49) [ Pobierz całość w formacie PDF ]