[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Osiedla swe budują na wzgórzach w celu łatwiejszej ich obrony.Mieszkają w podłużnych, pojedynczych domach, w których jeden koniec zajmują mężczyźni, a drugi kobiety.Trudnią się rolnictwem, myślistwem i rybołówstwem.Uprawa ziemi odbywa się przy zachowaniu specjalnych obrzędów; podczas siewów malują swe ciała odpowiednimi kolorami farb, nakładają specjalne stroje, śpiewają na cześć bogini Ziemi, Nungui, tańczą rytualne tańce.Tytoń, jako świętą roślinę, wolno uprawiać tylko mężczyznom.Myśliwi idąc na łowy malują ciała na czerwono oraz zasypują sobie i psom oczy "magicznym pieprzem", co ma ułatwiać tropienie zwierzyny.Broń ich stanowią świstuły, oszczepy, łuki i noże.Lubują się w ozdobach.Na uroczystości plemienne malują się na czerwono i czarno, a do modlitwy czernią zęby.Ich czarownicy znają sporo leków przeciwjadowych i zwalczających choroby.[49] Kampowie (Campa) zwani także Anti lub Chuncho - jedno z najpotężniejszych plemion indiańskich w Peru nad górną Ukajali, zamieszkujące ogromne tereny w trójkącie rzek: Ukajali, Pachitea, Tambo i Perene.Szczep dzieli się na trzy grupy: Atiri - mieszkańcy rzecznych wybrzeży, Antaniri kryjący się w głębi lasów i Amatsenge, najdziksi, zamieszkali na stokach Andów.Kampowie są obecnie jednym z nielicznych już ludów Ameryki Południowej, które zachowały swoje prastare obyczaje i zwyczaje.[50] Grań Pajonal - obszar stepowego wyżu leżący w Peru u podnóża wschodnich stoków Andów między rzekami - Pachitea, Ukajali, Tambo i Perene.Powierzchnia tego wyżu wynosi około 100 tyś.km2.[51] Biegi rzek dzieli się na górny i dolny; Ukajali od źródeł do miejsca, w którym wpada do niej Pachitea zwana jest Alto Ukajali (górna), a od Pachitei do miejsca jej zlewu z rzeką Maranon - Bajo Ukajali (dolna).[52] Montania - podgórska strefa Andów Peruwiańskich, na przejściu od Kordyliery Wschodniej do Niziny Amazonki; ciągnie się od dolnej Ukajali do granicy z Boliwią na szerokości 200 km.[53] Odprzodowa, ręczna broń palna z zamkiem kapiszonowym, złożonym z rurki doprowadzającej płomień do prochu znajdującego się w komorze lufy i kurka sprężynowego z mechanizmem spustowym.Broń tego typu została wynaleziona w Anglii na początku XIX w.[54] Kuźma (Cushma) - ubiór indiański w rodzaju długiej koszuli nakładanej przez głowę.Noszą go mężczyźni i kobiety, z tym że kuźmy męskie posiadają podłużne wycięcia na szyję, a kobiece poprzeczne.[55] Cana brava albo chikotza - trzcina rosnąca przy brzegach większych rzek.[56] Camposy (port.) - wolne przestrzenie; znajdują się w Ameryce Południowej między obszarami zwrotnikowymi a podzwrotnikowymi.W zależności od stopnia zadrzewienia rozróżnia się szereg odmian kamposów aż do prawie bezdrzewnej sawanny trawiastej, stanowiącej przejście do stepu.[57] Trzy najdłuższe rzeki na Ziemi to: Nil w Afryce o długości 6671 km, posiadający dorzecze 2870 tyś.km2 z rzeką źródłową Kagerą, która uchodzi do Jeziora Wiktorii i stamtąd wypływa jako Nil Wiktorii; Missisipi w Ameryce Pomocnej, mająca z Missouri długość 6418 km i o dorzeczu 3275 tyś.km2 oraz Amazonka o długości 5500 km z dorzeczem 7050 tyś.km2.[58] Bifurkacja - rozdzielenie się rzeki na dwa lub kilka ramion, które dalej płyną nawet w zmiennych kierunkach i należą do różnych dorzeczy.Rzeki bifurkujące występują na nizinnych, bagnistych terenach, przy bardzo małym spadku rzek.Zmiany kierunku spływu wód w tych rzekach zależą od stanu wody, ilości opadów, śniegu, kierunku wiatrów itp.[59] Amazonka corocznie wlewa do Atlantyku 3,8 tyś.km2 wody.[60] Mowa o wyprawie opisanej w powieści pt.Tomek na tropach Yeti.[61] Belem do Para (dawna nazwa: Santa Maria de Belem do Grao Para, czyli Święta Maria Betlejemska z Grao Para) jest stolicą stanu Para, a zarazem największym miastem w północnej Brazylii.Miasto założone na początku XVIII w., posiada wiele zabytków architektury kolonialnej.[62] Kalifornia - stan na zachodzie USA, leży nad Oceanem Spokojnym.Ma powierzchnię 411 015 km2 i jest trzecim pod względem wielkości stanem po Alasce i Teksasie.W 1840 r., koło Coloma odkryto złoto.Podczas gorączki złota w ciągu dwóch lat napłynęło tam około 90 tyś.ludzi.Alaska, odkryta przez ekspedycję rosyjską w 1741 r.i sprzedana USA za 7,2 min dolarów w 1867 r., jest największym ze stanów USA.Ma powierzchnię l 519 000 km2.W latach 1896-1902 odkryto tam złoto.Klondike - region w Kanadzie w środkowo-zachodniej części terytorium Jukon.Tam właśnie znaleziono złoto w 1896 r.w Bonanza Creek.Gorączka złota ściągnęła tam z USA w przeciągu roku ponad 30 tyś.poszukiwaczy.[63] Wody Amazonki wzbierają dwukrotnie w ciągu roku i wtedy poziom ich podwyższa się od 15 do 20 m.Większe spiętrzenia wód trwają od lutego do czerwca, zaś mniejsze od października do stycznia.[64] Marajo (Ihla de Marajo) największa rzeczna wyspa na Ziemi; powierzchnia jej wynosi około 48 tyś.km2.Leży w ujściu Amazonki do Atlantyku, między dwoma ramionami rzeki: Canal do Sul i Para.Teren nizinny, miejscami bagnisty, w zachodniej części lasy równikowe.[65] Recife (dawniej Pernambuco) ważny port morski i miasto, a zarazem stolica stanu Pernambuco we wschodniej Brazylii.Miasto jest zbudowane częściowo na lądzie stałym, a częściowo na półwyspie i wyspie, leżącej w lagunie, utworzonej przez dwie rzeki.Recife jest najdalej na wschód wysuniętym punktem Ameryki Południowej [ Pobierz całość w formacie PDF ]