[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Podczas choroby, która zresztą wywołała w jego otoczeniu sporezamieszanie, miał miejsce następujący incydent. Pewnego dnia, kiedy zdaniem lekarzy car czuł się wyjątkowo zle, zadzwonił do mnie ranominister spraw wewnętrznych Sipiagin.Gdy tylko przyjechałem, zaczęto się zastanawiać, cozrobić, gdyby stało się najgorsze i car by umarł.Kto w takiej sytuacji wstąpiłby na tron?Bardzo byłem zdziwiony takim pytaniem i odparłem, \e moim zdaniem nie ma najmniejszejwątpliwości, i\ na tron natychmiast wstąpiłby wielki ksią\ę Michał, gdy\ ju\ został ogłoszonynastępcą tronu.Dano mi wówczas do zrozumienia, \e caryca jest prawdopodobnie w cią\y, co znaczy, i\niedługo mo\e urodzić syna, który miałby prawo do tronu.Odrzekłem wtedy, \e praworegulujące sprawy sukcesji nie przewiduje podobnej sytuacji, bo niby w jaki sposób jąprzewidzieć; przecie\ nawet jeśli caryca rzeczywiście jest w cią\y, to nie sposób odgadnąć,jakie będzie rozwiązanie.Tak więc zgodnie z literą prawa na tronie zasiadłby natychmiastwielki ksią\ę Michał.Wówczas wielki ksią\ę Michał Mikołajewicz, stamszek ju\, zadał mi takie pytanie: A co bybyło, gdyby kilka miesięcy pózniej caryca wydała na świat syna?"Powiedziałem wtedy, i\ wydaje mi się, \e wielki ksią\ę Michał jest według mnie takuczciwym i szlachetnym człowiekiem - w pełnym znaczeniu tych pięknych słów \e gdybytylko uznał to za słuszne i korzystne, sam zrzekłby się tronu na korzyść bratanka.W końcuwszyscy się ze mną zgodzili i wspólnie uznaliśmy, \e powinniśmy nieoficjalniepoinformować Jej Wysokość o naszym spotkaniu.Kilka dni pózniej generał Kuropatkin szykował się do wyjazdu z Liwadii i przyszedł zjeść zemną obiad.Po posiłku, gdy ju\ zostaliśmy sami, powiedział: Proszę, opowiedz mi o tymwaszym spotkaniu".Zrelacjonowałem mu jego przebieg.Zerwał się wtedy z krzesła, zrobił tragiczną minę i bijąc się w piersi krzyknął głośno: Będętrwał przy carycy!"Z dziennika Kseni 27 pazdziernika,Aj-TodorBiedny Nicky le\y ciągle w łó\ku, a w nocy w ogóle nie spał, bo męczą go straszne bóle wplecach.Rano miał 38,2 stopnia gorączki, a w ciągu dnia 38,7.Oczy ma zmęczone iwyblakłe! Girsz mówi, \e to grypa! Dzięki Bogu, \e to nie płuca i \e w ogóle nic muspecjalnie nie jest.Biedna Alix wygląda na bardzo zmęczoną.29 pazdziernikaPojechałam pózniej do Liwadii i rzuciłam okiem na Nicky'ego.Kark boli go straszliwie tak,\e nie wie w ogóle, jak ma trzymać głowę.Ból z pleców i nóg najwyrazniej przeniósł się dogóry i biedak cierpi okrutnie.AAlix biedulka zapomniała nawet trochęL^221Rok 1900o swojej chorobie i więcej rusza się po domu.Girsz uparcie twierdzi, \e to nie tyfus(pytaliśmy go).W końcu dla świętego spokoju Girsz poprosił Nicky'ego, \eby wezwał innego lekarza;zdecydowano, \e poślemy po Tichonowa.31 pazdziernikaNatychmiast wyruszyliśmy do Liwadii.Po drodze spotkaliśmy Tichonowa, który powiedział,\e pojawiło się kilka symptomów tyfusu i \e najprawdopodobniej Nicky cierpi na tę właśniechorobę! Gdy tylko dotarliśmy do Liwadii, za\ądaliśmy wyjaśnień od Gir-sza.Bo przecie\ toniewiarygodne, \e grypa ni stąd, ni zowąd przerodziła się w tyfus! Za pozwoleniem Alixposłaliśmy po profesora Popowa.Obiad zjedliśmy na dole we własnym gronie.Nieco pózniejprzyjechał [hrabia] Fredericks, który niemal rwał sobie włosy z głowy i narzekał, \e jest wokropnej sytuacji, bo wszyscy wypytują go o najświe\sze wieści, a jemu nie wolno nic mówić.Prosił nas, \ebyśmy przekonali Alix, by pozwoliła na opublikowanie jakiegośbiuletynu.Udało nam się.Alix zgodziła się z nami, \e nie ma nic gorszego ni\ próba ukryciafaktów!Zadepeszowaliśmy do biednej mamy.Dzięki Bogu Alix potrafi zachować spokój.Posiedzieliśmy z nią trochę.Przez moment widzieliśmy te\ Nicky'ego, ale tak było ciemno wpokoju, \e ledwie mogłam dostrzec jego sylwetkę.Głos miał jednak zupełnie normalny.1 listopadaWyruszyliśmy do Liwadii, gdy tylko byliśmy gotowi.Bóg dał, \e Nicky miał dobranoc - spała\ do samego rana, czuł się dobrze, a gorączki miał 38,7 stopnia.Alix zawołała mnie, \ebymsię z nim zobaczyła był w znakomitym humorze, wesoło rozmawiał i \artował.Alixzresztą tak\e była w świetnym nastroju, bo wyspała się tej nocy.Nie chcieli mnie obydwojewypuścić, ale w końcu po prostu sama wstałam i wyszłam, bo Nicky potrzebuje całkowitegospokoju, a zdecydowanie za du\o ju\ mówił.Z jego sypialni usunięto wszystkie zbędne meblei jeszcze dziś po południu przeniesie sieje do salonu Alix.Alix sypia teraz w innym łó\ku tyle przynajmniej zdołali wskórać lekarze.Zaproponowałam jej, \eby posłać po Giunst[poło\na], ale nie chciała nawet o tym słyszeć.A mnie się wydaje, \e to był całkiem dobrypomysł, bo Giunst mogłaby opiekować się obojgiem.8 listopadaNicky znów zle spał i jest bardzo nie w humorze; zrobił się jeszcze słabszy i zaczyna byćcoraz bardziej rozdra\niony.Rano miał gorączkę- 38,1, a po południu 38,5.Biedny Nicky,zbli\a się u niego kryzys.13 listopadaMniej więcej o szóstej Tichonow dzwonił do Sandra z Liwadii.Niepokoją się tam, botemperatura u Nicky'ego bardzo spadła wynosi teraz 36 stopni, ale za to puls ma dobry 66.Boją się, \e wystąpi krwotok Bo\e uchowaj nas od tego! To takie okropne, Bo\epomó\ nam, uratuj Nicky'ego!List Nicky'ego do carycy Marii 24 listopada, LiwadiaMoją \oneczkę nazwać mogę aniołem stró\em - opiekowała się mną lepiej ni\ wszystkiesiostry miłosierdzia!List Elli do Nicky'ego 2 grudnia, Moskwa, pocztówkaSiergiej i ja przesyłamy ci najserdeczniejsze \yczenia, kochany Nicky.Bóg niech cibłogosławi w Nowym Roku i obdarzy zdrowiem i radością.Rok 1900222Z dziennika KR 18 grudnia, Sankt PetersburgSpotkała mnie zupełnie nieoczekiwana przyjemność, a mianowicie list od cara z Li-wadii.Pisze w nim, \e caryca, która opiekowała się nim podczas choroby niczym siostramiłosierdzia, czuje się wspaniale, a i on sam ma się ju\ znacznie lepiej po przebytym tyfusie.31 grudniaJu\ wkrótce wybije północ.Rozpocznie się Nowy Rok i nowy wiek.Wdzięczny jestem Boguza to, co było.A na przyszłość daj mi Bo\e rozum i siłę!1901Zmierć babki, narodziny AnastazjiKrólowa Wiktoria umiera - Nicky pisze do Edwarda VII o wojnie burskiej Na światprzychodzi czwarta córka, Anastazja - Nicky i Alix ulegają wpływom Monsieur Phillipe'a -Nicky przeprowadza inspekcją niemieckiej floty - Ernie i Ducky zamierzają sią rozwieść 1901Z dziennika Kseni 9 stycznia,Sankt PetersburgBiedna królowa zmarła dzisiaj [22 stycznia w Anglii] o siódmej wieczorem! Wielka totragedia dla całej Anglii i biednych krewnych, zwłaszcza cioci Alix i wujka Bertiego!Królowa reprezentowała wszystko to, co w Anglii najlepsze; roztaczała wokół nieodpartyczar, a ludzie bardzo ją kochali.Mama dostała od cioci Alix dwa telegramy: w pierwszymciocia pisała, \e królowa czuje się nieco lepiej, a w drugim zawiadamiała ojej śmierci.Biednaciocia Alix pogrą\ona jest w rozpaczy!Strasznie mi \al naszej biednej Alix.Tak bardzo kochała swą babkę!List Nicky'ego do króla Edwarda VII 16 stycznia, Pałac Zimowy,Sankt PetersburgNajdro\szy wujku Bertie,Nie mogę wypuścić Miszy w drogę do Londynu bez choćby krótkiego listu do ciebie, bypowiedzieć ci, jak bardzo ci współczuję z powodu tej straszliwej straty, jaką właśnieponiosłeś.Myślami jestem teraz z tobą i ciocią Alix; doskonale rozumiem, jak cię\ko ciznieść tę odmianę losu, bo sam przez to przeszedłem sześć lat temu
[ Pobierz całość w formacie PDF ]