[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Doprowadziło tojuż do ich globalizacji (patrz rozdział Globalna gospodarka wymagaglobalnego myślenia i działania, zwłaszcza w warunkach występowaniakryzysów finansowych.8.4.Główne segmenty rynku pieniężnegoNa rynku pieniężnym występuje wiele segmentów o różnym stopniuważności i różnym zakresie działania.Taka rynku pieniężnegoma znaczenie poznawcze i praktyczne.Pozwala ocenić sytuację na rynkupieniężnym oraz ma duże znaczenie dla praktyki bankowej i uczestnikówrynku pieniężnego po stronie podaży i popytu.Głównymi segmentami rynku pieniężnego są: rynek hurtowy i rynekdetaliczny.Dalszymi ważnymi segmentami są: rynek lokatkowych, rynek weksli skarbowych, rynek pieniądza krótkoterminowego(dziennego, miesięcznego, trzymiesięcznego i półrocznego), rynekdyskontowy, rynek lombardowy, rynek kredytu w rachunku otwartymoraz rynek weksli własnych przedsiębiorstw.Zostaną one w dalszejczęści omówione, głównie na podstawie informacji zawartych w książceA.Pieniądz i bank wRynek hurtowy.Główna działalność w sensielokowania depozytów i zaciągania kredytów na krótki termin (do l roku)ogniskuje się na tzw.centralnym lub, inaczej, hurtowym rynku pieniężnym.Dostęp do hurtowego rynku pieniężnego jest ograniczony.Pożyczkobior-walorów krótkoterminowych mogą być duże banki,przedsiębiorstwa o dobrej kondycji finansowej i rządy.Pożyczkodawcami,czyli nabywcami tych walorów, mogą być te osoby fizyczne i prawne,które są w stanie dostarczyć bardzo dużych sum pieniędzy.Na przykładna hurtowym rynku pieniężnym Stanów Zjednoczonych operuje sięPor.A.op.cit., s.194 8.Międzynarodowy rynek pieniężnysumami będącymi wielokrotnością 100 dolarów.Rynek walorówkrótkoterminowych nie ma zasadniczo określonego miejsca działania.Tworzą go za pomocą telefonów, i monitorów uczestnicykrótkoterminowych transakcji wkładowo-depozytowych dokonywanychw dużych sumach.Hurtową sprzedażą i kupnem głównych walorówrynku pieniężnego (weksle skarbowe, weksle handlowe, akcepty bankowe,zbywalne certyfikaty depozytowe) zajmują się banki i niezależnipośrednicy, zwani Na rynku pieniężnym dokonuje się transakcjinawet walorami o jednodniowym terminie wykupu (rynek pieniądzadziennego).Rynek detaliczny.Rynek detaliczny może działać w skali krajowejlub w skali regionalnej.Działalność tego rynku polega, w istocie, naudzielaniu kredytów krótkoterminowych klientom banków, a nie naobracaniu całymi pakietami walorów w poszukiwaniu korzystnej krótko-terminowej lokaty.Ogólnokrajowy rynek detaliczny tworzą banki, któresą równocześnie hurtownikami na centralnym (hurtowym) rynku pienięż-nym.Wiele banków działa tylko w skali Niektóre przedsiębiorstwasą zależne od banków lokalnych, ponieważ nie mogą liczyć na kredytowanieprzez duże banki.Zatem na rynku detalicznym można wyodrębnićlokalny rynek kredytu krótkoterminowego, na którym stopy procentowepowiązane są ze stopami pozostałych segmentów rynku pieniężnego.Rynek lokat Jest to największy (obok rynkuweksli skarbowych) segment rynku pieniężnego.Ma on z
ródło w nad-wyżkach rezerw gotówkowych banków.Bankimogą lokować te nadwyżki w banku centralnym lub mogą je odpożyczaćna wyższy procent innym bankom.Transakcje na tym rynku zawiera sięw bardzo dużych, okrągłych sumach na okres od dnia do roku.Dominująjednak pożyczki jednodniowe (ang.overnight money, niem.i pożyczki z siedmiodniowym wypowiedzeniem.Pożyczki o jednodniowymterminie wypowiedzenia są drugie pod względem płynności, po gotówce.rynek nadwyżek gotówkowych może być zorganizowanyi obsługiwany przez instytucję prywatną lub przez bank centralny.Pierwszerozwiązanie przyjęto w Wielkiej Brytanii i Francji, a drugie w StanachZjednoczonych.Rynek pieniądza w Wielkiej Brytaniiobsługiwany jest przez domy dyskontowe.Stopa procentowa na rynkuw Londynie, tzw.londyńska stopa pożyczek między-8.4.Główne segmenty rynku pieniężnegobankowych (London interbank bid rate), kształtuje się w zależności odpodaży i popytu na tego rodzaju pożyczki oraz jest podstawą określaniastóp procentowych na wielu innych segmentach krajowego i zagranicznegorynku pieniężnego.W Stanach Zjednoczonych rynek nadobowiązkowych rezerw gotów-kowych skoncentrowany jest w 12 bankach Rezerwy Federalnej.Jest totzw.rynek funduszy federalnych.Banki komercyjne w Stanach Zjed-noczonych mogą lokować rezerwy nadobowiązkowe w bankach RezerwyFederalnej na odrębnych (innych niż obowiązkowe) oprocentowanychrachunkach.Rachunki obowiązkowe, które banki komercyjne musząutrzymywać, są nieoprocentowane.Natomiast wkłady nadobowiązkowesą na procent innym bankom komercyjnym, mającym w danejchwili niedobór rezerw.Stopa oprocentowania funduszy federalnychzmienia się w zależności od relacji podaży do popytu na te fundusze.Jestto stopa procentowa inna niż stopa dyskontowa, według której bankikomercyjne zaciągają krótkoterminowe kredyty w bankach RezerwyFederalnej.Relacja stopy oprocentowania funduszy federalnych i stopydyskontowej ma duży wpływ na gospodarowanie przez banki komercyjneich aktywami.Rynek weksli skarbowych.Weksle skarbowe są instrumentemfinansowania wydatków budżetowych i deficytu budżetowego.Wyemito-wano je po raz pierwszy w Anglii w roku.Weksle te emituje się natrzy i sześć miesięcy oraz na okresy roczne.Są one co tydzień sprzedawanew drodze aukcji.Ich liczba stale wzrasta w związku z rosnącym długiemwewnętrznym wielu krajów.Nie są jednak jedynym instrumentemfinansowania deficytu budżetowego; do tego celu służą również emisjedługoterminowych obligacji.Obligacje skarbowe odgrywają jednak mniejsząrolę.Finansowanie narastającego deficytu budżetowego wymaga wyku-pywania starych weksli i emitowania nowych.Weksle skarbowe dlanabywców są dobrą lokatą chwilowo wolnych środków finansowych.Banki komercyjne, inne instytucje pośrednictwa finansowego, przedsię-biorstwa, władze lokalne oraz banki i rządy innych krajów utrzymują jezamiast gotówki.Banki centralne kupując i sprzedając weksle skarbowe,są w stanie regulować obieg pieniężny w kraju.Instytucjami pośred-niczącymi w weksli między Skarbem Państwaa rynkiem pieniężnym w Stanach Zjednoczonych są wyspecjalizowane196 8.Międzynarodowy rynek pieniężnyfirmy maklerskie, a w Wielkiej Brytanii domy dyskontowe.W niektórychprzypadkach mogą to być wyspecjalizowane departamenty bankówkomercyjnych (rozliczeniowych).Rynek weksli skarbowych jest rynkiemtransakcji bezpośrednich, a więc rynkiem transakcji dokonywanych pozagiełdą [ Pobierz całość w formacie PDF ]