[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Podobnie jak w Egipcie, mieszkańcy Międzyrzecza posiadali mnóstwobogów: do naszych czasów przetrwały imiona kilkuset.Większość z nich spełniała rolę obsługującego personelu bogów głównych - jest to służba, dzieci, żony wielkiego boganieba Anu, boga powietrza Enlila, boga wody Enki i bogini-matki Ninhursag.Ta czwórkawielkich bogów zajmuje najwyższe miejsce w panteonie sumerskim.Podobnie jak w Starożytnym Egipcie, z bogami wiązała się ściśle polityka.Wywyższenie lub upadek któregoś z władców bogów było wynikiem wzrostu lub upadkutego czy innego miasta-państwa.Przez długi czas główną rolę w historii Sumeru odgrywało97 miasto Uruk, dlatego też bóg Anu, którego główna świątynia znajdowała się w tym mieście,uważany był za najpotężniejsze bóstwo sumerskiego panteonu.Wraz z upadkiem miastanastępuje i upadek boga Anu, a na pierwsze miejsce wyniesiony zostaje ojciec bogów , król nieba i ziemi , władca wszystkich krajów , bóg powietrza - Enlil.W mitach i hymnachsumerskich występuje jako stwórca wszechświata, który stworzył dzień, wprowadził władzękrólewską na ziemi, wynalazł motykę i pług.W myśl wskazań Enlila rozpoczął działalność bóg wody Enki, pan mądrości ,podobny do egipskiego boga mądrości Tota.Podobnie jak jego egipski kolega, Enki nauczyłludzi rzemiosła, budownictwa, sztuki pisania, gry na instrumentach muzycznych,sprawiedliwości i różnych innych pożytecznych rzeczy.(Lista przykazań Enki , tj.prawboskich liczy ponad sto kulturowych pojęć, z których wielu nie udało się do dnia dzisiejszegowyjaśnić.)Bogowie byli nierozerwalnie związani z królami i miastami.Królowie Sumeru,rządzący po potopie , których istnienie zaliczono początkowo do mitów, okazali sięw wyniku wykopalisk osobami w pełni historycznymi.W ruinach Ur odkopano grobowiecA-anni-padda, jednego z tych królów.ZAGADKA KULTURY EL OBEIDKto więc zaludniał przed potopem obszary Międzyrzecza? Kronikarze sumerscywyliczają imiona ośmiu królów, których panowanie trwało.dwieście czterdzieści jedentysięcy dwieście lat.Liczbę tę, podobnie jak samą genealogię królów, można odnieść raczejdo dziedziny mitologii, ponieważ w żadnym innym dokumencie pisanym oprócz Listy królówSumeru nie napotkano na choćby jedno imię przedpotopowych królów .Problem ten rozstrzygnąć mogła jedynie łopata archeologa.W odległości okołosześciu kilometrów na północ od Ur rozkopano wzgórze, nazywane przez okolicznychArabów - El Obeid.Znaleziono tutaj ślady tej kultury, od której wzięła swój początekcywilizacja Międzyrzecza.Prawdą jest, że początkowo wydawała się ona archeologom kulturą typową dla póznejepoki kamiennej, w której niewielkie zbytkowne przedmioty wykonywano z miedzi,a ludność zamieszkiwała w prymitywnych chatynkach budowanych z gliny.Pózniejszejednak wykopaliska rzuciły na kulturę Eli Obeid inne światło.W najstarszym mieścieMiędzyrzecza, Eridu, odkryto dużą świątynię należącą do okresu El Obeid.I mimo że, jaktwierdzi W.Mason, liczba znalezionych w czasie wykopalisk przedmiotów miedzianych jest98 niewielka, zanik wytwórczości z krzemienia jest niewątpliwy: świadczy to o początkachrozkwitu metalurgii.We wczesnym okresie kultury El Obeid.nastąpiło oswojenie bydłarogatego.Wzrostowi gospodarki towarzyszy wzrost ludności, powstają osiedla na miejscutakich ośrodków, jak Eridu, Ur, Uruk, z których pózniej wyrosły wielkie miasta.Krótkomówiąc, właśnie w okresie El Obeid rozpoczyna się zdecydowany skok od wspólnotypierwotnej do państwa wczesnoklasowego, od dzikości do cywilizacji.Należało jeszcze określić, jaki lud dał początek kulturze Międzyrzecza.Początkowosprawa ta nie budziła u nikogo wątpliwości: Sumerowie.Ale wielki przekładaniec niezmienił swej istoty.W ostatnich latach w sposób coraz jaśniejszy rysowała się sensacyjnaprawda: Sumerowie nie należeli do rdzennej ludności Międzyrzecza, ich poprzednikiem byłinny lud posługujący się innym językiem.Pochodzenie Sumerów jest do tej pory nie wyjaśnione.Ich legendy mówią o bliżej nieokreślonej rasie pół ryb, pół ludzi, którzy przypłynęli w górę rzeki od Zatoki Perskiejz niejakim Oannesem na czele, dopłynęli do Eridu i tam nauczyli ludzi sztuki pisania,budowania miast, wykorzystywania metali i rolnictwa.Legenda wskazuje na południowepochodzenie Sumerów.Ale czy na pewno Sumerów? Niewykluczone, że Oannes i jegotowarzysze uosabiają poprzedników Sumerów, tych, którzy stworzyli kulturę El Obeid.Charakter świątyń, budowanych na sztucznych wzniesieniach, świadczy o tym, że przedosiedleniem się w dolinie Tygrysu i Eufratu Sumerowie byli ludem górskim, a nie morskim.Skądkolwiek by jednak przyszli, jedno nie ulega wątpliwości: przed nimiMiędzyrzecze zamieszkiwał lud, którego tworem jest kultura El Obeid, w stosunku doktórego Sumerowie byli takimi samymi koczownikami-barbarzyńcami, jak Babilończycywzględem Sumerów.Tezę tę uzasadniają nazwy geograficzne miast i rzek Międzyrzecza -kruche słowa, które okazują się trwalsze od granitu, które żyją dłużej niż państwa, narodyi stulecia.Analizując nazwy największych miast sumerskich, takich jak Eridu, Ur, Larsa, Isin,Adab, Kullab, Lagasz, Nippur, Kisz, Samuel Kramer doszedł do wniosku, iż nie są to nazwysumerskie.Na podstawie języka sumerskiego nie sposób również wyjaśnić nazwy Tygrysui Eufratu (Idiglat i Buranun - tak się je odczytuje w tekstach klinowych).Nazewnictwo miasti rzek stworzyli pierwsi mieszkańcy doliny mezopotamskiej - społeczeństwa kulturyEl Obeid.Imię władcy ziemi Ea również nie jest pochodzenia sumerskiego, dlatego teżSumerowie po włączeniu tego boga do swego panteonu przemianowali go na Enki.Kim więc były ludy kultury El Obeid, twórcy jednej z najstarszych kultur świata,jakim posługiwały się językiem, skąd przyszły? Odpowiedz na to pytanie może dać99 rozwiązanie tajemnicy spod setek pieczęci , tajemnicy pism Mohendżo-Daro i Harappy,trzeciej po Egipcie i Międzyrzeczu najstarszej cywilizacji naszego globu.100 TRZECIA KOLEBKAWIELKI PAKONTYNENTNawet przy pobieżnym spojrzeniu na mapę Azji Indie rzucają się w oczy
[ Pobierz całość w formacie PDF ]