[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Salomon mówi, że lepiej jest dwom niż jednemu, bo gdybrat wspomaga brata, to obaj sÄ… tak silni jak warowne miasto.Ambroży mówi,że walka prowadzona z wolÄ… wszystkich przynosi zwyciÄ™stwo, ponieważ jedniwspomagajÄ… drugich.Salomon powiada także, że olejek i wonne kadzidÅ‚a cieszÄ…serce, ale duszÄ™ cieszÄ… dobre rady przyjaciela.Tuliusz powiada, że zgodÄ™ na Å›wie-cie niszczÄ… ci, którzy niweczÄ… ludzkÄ… przyjazÅ„; sprawy ludzkie sÄ… bowiem kruche271i zniszczalne, i dlatego tak ważne jest zdobyć przyjaciół, którzy nas kochajÄ… i któ-rych my kochamy.Tam, gdzie zabraknie miÅ‚osierdzia i miÅ‚oÅ›ci, umiera wszelkaradość życia.4.Ósmym powodem sÄ… dotkliwe krzywdy, jakie niosÄ… z sobÄ… wojny i niena-wiść do bliznich.Dobrze jest kochać i być kochanym, chociaż pierwsze jest lepszeniż drugie, ponieważ wiÄ™kszÄ… cnotÄ… jest dawać niż brać.102.CO POMAGA PRZYJAyNI1.PrzyjazÅ„ wiÄ™cej jest warta w życiu niż wszelkie bogactwa.Dlatego mistrzpowiada, że wiele rzeczy pomaga przyjazni, a pierwszÄ… z nich jest umiar w mó-wieniu.Salomon mówi, że roztropni w mowie zdobywajÄ… przyjaciół, a Å‚askawośćgÅ‚upca jest daremna.DrugÄ… rzeczÄ… jest dobroć i cnota.Tuliusz twierdzi, że nie manic milszego nad cnotÄ™ i nic, co równie mocno wzmaga przyjazÅ„; nawet naszychnieprzyjaciół, a także ludzi, których nigdy jeszcze nie widzieliÅ›my, możemy po-kochać za ich mÄ™stwo.2.Trzecia rzecz to pokora.Salomon mówi: czyÅ„ wszystko z pokorÄ…, a bÄ™-dziesz kochany nad innych.Czwarta to lojalność.Salomon mówi: jeÅ›li twój sÅ‚ugajest wierny, to bÄ™dzie on jak twoja dusza.W innym miejscu mówi też, że lojalnyprzyjaciel to życiodajne lekarstwo.3.PiÄ…ta rzecz to dać poczÄ…tek.Seneka powiada: kochaj, jeÅ›li chcesz być ko-chany.Szósta polega na sÅ‚użeniu, twierdzÄ™ jednak, że przysÅ‚uga umacnia przyjazÅ„tylko wtedy, gdy dyktuje jÄ… rozum; mÄ…drość bowiem jest matkÄ… dobrej miÅ‚oÅ›ci.Salomon mówi, że sÅ‚użąc przyjacioÅ‚om, trzeba sÅ‚uchać rozsÄ…dku.Zdaniem Sene-ki nie ma wiÄ™kszego zÅ‚a niż polegać tylko na cudzych przysÅ‚ugach, podobnie jakwierzyć w przyjazÅ„ kogoÅ›, kto nie darzy ciÄ™ miÅ‚oÅ›ciÄ….103.JAK WINNIZMY KOCHA NASZYCH PRZYJACIÓA1.PowinniÅ›my kochać wszystkich ludzi, a zwÅ‚aszcza naszych przyjaciół, pa-miÄ™tajÄ…c o trzech rzeczach.Po pierwsze, kochajmy ich, idÄ…c za gÅ‚osem serca, a niedla darów i zasÅ‚ug, kochajmy ich nie dla naszej korzyÅ›ci, lecz dla dobra, jakie da-je sama przyjazÅ„.Seneka mówi, że przyjaciel pozyskany dla osiÄ…gniÄ™cia korzyÅ›citak dÅ‚ugo jest komuÅ› miÅ‚y, jak dÅ‚ugo przynosi mu korzyść.Hieronim mówi, żeprzyjazÅ„ jest cnotÄ…, a nie towarem.Ambroży powiada, iż przyjazÅ„ nie potrzebu-je rzeczy, ale dobrej woli, a wiÄ™c tego, by kochać przyjaciół mÄ…drze, to znaczyczynić dobro i wystrzegać siÄ™ wystÄ™pków.2.WedÅ‚ug Tuliusza, jeÅ›li uczyniÅ‚eÅ› coÅ› zÅ‚ego, nie usprawiedliwi ciÄ™ wyjaÅ›nie-nie, że powodem byÅ‚a przyjazÅ„ i wiele uczucia dla przyjaciela.Nie ma natomiast272wiÄ™kszej radoÅ›ci jak oddać duszÄ™ za przyjaciela, jeżeli kochasz go ku wspólnemupożytkowi was obydwu, dzielÄ…c z nim sÅ‚owa i czyny.3.PrzyjazÅ„ wspomagajÄ… sÅ‚owa i szczodrość, ponieważ czyny sÄ… dowodem,że uczucie przyjazni jest trwaÅ‚e.Grzegorz mówi, że gdy przyjazniÄ… obdarzanyjest czÅ‚owiek wiodÄ…cy szczęśliwe życie, nie wiadomo, czy przyjazÅ„ dotyczy je-go samego, czy też jego szczęścia.Seneka mówi: czego nie dowiesz siÄ™ przezwyÅ›wiadczane dobrodziejstwa, to pokaże ci twoje ubóstwo.Boecjusz twierdzi,że fortuna pozwala poznać solidność przyjazni; kiedy odchodzi, pozostawia przytobie prawdziwych przyjaciół i zabiera tych, którzy nie kochali ciÄ™ prawdziwie.Tuliusz napomina, byÅ› nie opuszczaÅ‚ starego przyjaciela dla nowego.A dalej mó-wi, że nie ma nic gorszego niż walczyć przeciwko tym, którzy z nami żyli.4.Po drugie, powinniÅ›my kochać naszych przyjaciół tak jak nas samych, alenie bardziej, bo nie istnieje żadne prawo, które by nakazywaÅ‚o kochać kogokol-wiek bardziej niż samego siebie.Kto jednak nie potrafi kochać siebie, nie umieteż kochać innych.Kochaj wiÄ™c swych przyjaciół bardziej niż dobra doczesne, alenie bardziej niż samego siebie i Boga.5.Po trzecie, powinniÅ›my kochać ich uczuciem podobnym do tego, jakie wo-bec siebie żywiÄ… części jednego ciaÅ‚a: żadna z części nie zazdroÅ›ci innej, każdaspeÅ‚nia swÄ… powinność wobec innych, a jeÅ›li jedna wyrzÄ…dzi drugiej jakÄ…Å› krzyw-dÄ™, nie naraża siÄ™ na zemstÄ™, gdyż każdej z części krzywda pozostaÅ‚ych sprawiaprzykrość, a ich dobro radość, każda jest gotowa innych bronić, caÅ‚e zaÅ› cia-Å‚o boleje nad utratÄ… jednej ze swych części.To, co jedna część otrzyma, rozdajeinnym, bo gdyby zatrzymaÅ‚a dla siebie, byÅ‚oby to ze szkodÄ… dla niej samej.104.O PRAWDZIWEJ PRZYJAyNI1.PrzyjazÅ„, stanowiÄ…ca część miÅ‚osierdzia, ma dziesięć powinnoÅ›ci.Pierw-sza to prawdziwa wiara i rzeczywista życzliwość, dziÄ™ki którym przyjazÅ„ jesttrwaÅ‚a i nie zmieniajÄ… jej przeciwnoÅ›ci ani niepomyÅ›lne zdarzenia.Jest to naj-wiÄ™kszy na Å›wiecie skarb, ponieważ nikt nie może speÅ‚niać dobrych uczynkówtylko dla siebie, a wÅ‚aÅ›nie przyjazÅ„ pozwala nam okazać naszÄ… dobrÄ… wolÄ™ wo-bec kogoÅ› innego i w jego sprawie
[ Pobierz całość w formacie PDF ]