[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Czy to nie dziwne, że Niemcy nie miaÅ‚y żadnej literackiej gwiazdy od czasów Goethego, żew Anglii nie ma wielkich pisarzy od wojny Å›wiatowej, że w Stanach Zjednoczonych nie byÅ‚ożadnego wielkiego historyka od czasów Henry Adamsa, ani żadnego wielkiego pisarza odczasów Marka Twaina i że na caÅ‚ym Å›wiecie jest tak maÅ‚o artystów prawdziwie wielkich,wykazujÄ…cych siÄ™ prawdziwie twórczÄ… dziaÅ‚alnoÅ›ciÄ…? Kreisler, który z dumÄ… pokazywaÅ‚ miopatrzonÄ… autografem fotografiÄ™ Mussoliniego, powiedziaÅ‚: To dlatego, że poza Niemcami iWÅ‚ochami wszÄ™dzie mamy teraz rzÄ…dy demokratyczne, a dyktatura w tych dwóch krajach trwazbyt krótko, żeby mogli narodzić siÄ™ nowi mistrzowie".To rozumowanie jest faÅ‚szywe, wielcypisarze i historycy rodzÄ… siÄ™ wbrew dyktaturom i mecenatom, a nie dziÄ™ki nim.JakaÅ› poczciwa Niemka, bliska przyjaciółka Kreislerów, zawzięła siÄ™, żeby mi pokazaćfotografiÄ™ swego dziecka, silnego i zdrowo wyglÄ…dajÄ…cego szeÅ›ciomiesiÄ™cznego bobasa;powoÅ‚ywaÅ‚a siÄ™ przy tej okazji na doktrynÄ™ Hohenzollernów (dziÅ› jeszcze silniej akcentowanÄ…przez Hitlera), że zajÄ™ciem kobiety jest Kirche, Kinder, Küche (koÅ›ciół, dzieci i kuchnia)".WyglÄ…daÅ‚a na caÅ‚kowicie nadajÄ…cÄ… siÄ™ do speÅ‚nienia tej misji.Dyskusji na ten temat wolaÅ‚emnie podejmować.13 lipca 1934.PiÄ…tek.Pracowity dzieÅ„.O 9.30 przyjÄ…Å‚em grupÄ™ Amerykanów, którzy bardzo mnie prosili, żebymim udzieliÅ‚ wyjaÅ›nieÅ„ na temat hitlerowskich Niemiec.PoÅ›wiÄ™ciÅ‚em im godzinÄ™ czasu, bo tobyli z zawodu nauczyciele i pisarze.Niektóre z moich wypowiedzi miaÅ‚y charakter poufny imusiaÅ‚em siÄ™ zastrzec, że nikomu nie wolno bÄ™dzie w tym przypadku na mnie siÄ™ powoÅ‚ywać.Może napotkam kiedyÅ› jakieÅ› echa moich słów w prasie amerykaÅ„skiej, ale jak dotychczasniemal wszyscy ludzie, z którymi rozmawiaÅ‚em szczerze w moim domu, zachowali siÄ™ wobecmnie lojalnie.Nie potrzebowaÅ‚em jak dotÄ…d na nikogo siÄ™ uskarżać, a przecież gdyby ktoÅ›ujawniÅ‚ mnie jako zródÅ‚o pewnych informacji czy komentarzy, na pewno miaÅ‚bym z tegopowodu wiele kÅ‚opotu.DziÅ› o 8-ej wieczorem w odbudowanym po zeszÅ‚orocznym pożarze gmachu dawnegoReichstagu, Kanclerz ma uzasadnić wobec caÅ‚ego Å›wiata morderstwa, które popeÅ‚niÅ‚ od dnia29 czerwca.Wszyscy z niecierpliwoÅ›ciÄ… oczekujÄ… tej chwili, takie odnoszÄ™ wrażenie.WubiegÅ‚y wtorek postanowiÅ‚em sobie, że nigdy już wiÄ™cej nie pojadÄ™ sÅ‚uchać Kanclerza ani teżnie bÄ™dÄ™ prosiÅ‚ go o rozmowÄ™, chyba że bÄ™dzie chodziÅ‚o o sprawy Å›ciÅ›le urzÄ™dowe.Widoktego czÅ‚owieka przejmuje mnie zgrozÄ….Gdy wiÄ™c w Å›rodÄ™ po poÅ‚udniu sir Eryk Phipps zapytaÅ‚mnie u siebie w domu: Idzie Pan posÅ‚uchać Kanclerza w piÄ…tek?", odpowiedziaÅ‚em: Nie".%7Å‚artobliwym tonem zauważyÅ‚, że bÄ™dzie to chyba wspaniaÅ‚e widowisko z reflektorami,fotografami i wielkÄ… pompÄ…".OdpowiedziaÅ‚em: CzujÄ™ do niego wstrÄ™t, nie mogÄ™ na niegopatrzyć".Po omówieniu stosunków brytyjsko-amerykaÅ„skich w zakresie dÅ‚ugów, oÅ›wiadczyÅ‚emPhippsowi, że angielscy wierzyciele nie powinni domagać siÄ™ uprzywilejowania w stosunkudo wierzycieli amerykaÅ„skich, skoro Niemcy winni sÄ… Amerykanom w ramach planu Dawesa-Younga dwa razy tyle co Anglikom. Czy nie sÄ…dzi Pan zapytaÅ‚em że uchwaÅ‚abrytyjskiego parlamentu zobowiÄ…zujÄ…ca zbankrutowane Niemcy do pÅ‚acenia dÅ‚ugów zostaÅ‚aprzeforsowana przez zainteresowane strony bez należytego zastanowienia?" ZgodziÅ‚ siÄ™ z tym,ale dodaÅ‚: Nie jestem upoważniony do prowadzenia na ten temat rozmów oficjalnych.OsobiÅ›cie uważam, że ma pan racjÄ™ i że byÅ‚oby lepiej, gdyby z uwagi na sytuacjÄ™miÄ™dzynarodowÄ… Anglia i Francja ustosunkowaÅ‚y siÄ™ do niemieckiego moratorium w tymsamym duchu co Amerykanie".ObiecaÅ‚, że porozmawia na ten temat na Downing Street, gdyw przyszÅ‚ym tygodniu pojedzie do Anglii.PowiedziaÅ‚em mu, że o najważniejszych punktachnaszej rozmowy poinformujÄ™ telegraficznie Departament Stanu, który znajduje siÄ™ pod silnÄ…presjÄ… opinii publicznej, domagajÄ…cej siÄ™ równouprawnienia amerykaÅ„skich wierzycieli.W piÄ…tek po poÅ‚udniu odbyÅ‚em spacer po Tiergartenie z francuskim ambasadorem François-Poncetem.Tiergarten to jedyne poza domem miejsce, w którym mogÄ™ obecnie czuć siÄ™spokojny.François-Poncet byÅ‚ wÅ›ciekÅ‚y na Niemców, że oskarżyli go o konszachty zeSchleicherem i Röhmem, i że Ministerstwo Spraw Zagranicznych nie potrafiÅ‚o zmusićGöringa i Goebbelsa do publicznego odwoÅ‚ania tego zarzutu.DaÅ‚ mi wÅ‚asnÄ… interpretacjÄ™ tegotzw.spisku obcych mocarstw przeciwko Niemcom
[ Pobierz całość w formacie PDF ]