[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Działania młodego dorosłego zorientowane są na uzyskanie prestiżu i osiągnięciemożliwie wysokiej pozycji społecznej.Temu motywowi podporządkowywane są jego umie-2 jętności, siła i mądrość.Młody dorosły wykazuje szczególną wrażliwość i zdolność do ucze-nia się tego, czego opanowanie pozwala mu osiągnąć społeczne uznanie.Równocześnie wwysiłkach tych czuje osamotnienie, musi poradzić sobie bowiem z większością zadańżyciowych przy minimalnym wsparciu i pomocy ze strony innych ludzi (Tab.3).Tab.3.Role społeczne" nowe role, których musi się nauczyć młody dorosły poszerzają jego motywy i umiejętności byciaekspertem " wielość ról nie tylko rozwija osobowość, ale pozwala stać się wzorcem identyfikacyjnym dla młodszegopokolenia" role tworzą serię o wzrastającym stopniu trudności, sprawowane są przez coraz dłuższe okresy czasu" doświadcza płynące z pełnienia ról (własnych ograniczeń, płynących z ról wymagań, społecznychoczekiwań) powodują, że samemu zaczyna się przygotowywać własne dzieci do spełniania wymagań, rólktóre przyjdzie im pełnić w przyszłym dorosłym życiuyródło: opracowano na podstawie: Newman, Newman, 1984Duża liczba silniej niż w pózniejszych fazach przeżywanych sytuacji stresowych, zwią-zanych z podejmowaniem się rozmaitych ról społecznych, mimo dużej odpornościpsychicznej młodego dorosłego często prowadzi w tym wieku do różnego rodzaju zaburzeńemocjonalnych (za: Bee, 1998).Izolacja społecznaIzolacja to skłonność do wypierania się, ignorowania czy niszczenia tych sił ,których istota wydaje się być dla kogoś niebezpieczna.Bliskość z ludzmi czy ideami niebyłaby jednak tak naprawdę możliwa bez skutecznego wyparcia się innego ich układu.Każdy, kto jest pewien swojego punktu widzenia może rozsądnie wypierać się innych.Todojrzałe wyparcie się jest pózniejszą rozwojowo formą pochopnych, często nietrafnychosądów, drastycznych rozróżnień pomiędzy tym, co znajome i tym, co obce, którychdokonywał dorastający podczas walki o własną tożsamość.E.H.Erikson (1995) zastanawia-jąc się nad społecznym znaczeniem osiągniętej tożsamości charakteryzując wybitne osobowo-ści pisze: ci wielcy obdarzeni są geniuszem.Często jednak i oni muszą dokonywaćzniszczenia, będą więc wydawać się złymi ludzmi tym, których wykluczają i którymzagrażają .ZwiatopoglądU podstaw poglądów młodego dorosłego na temat stanów świata leży hierarchiczniezorganizowana, uświadomiona struktura wartości.Treść, jak i sposób uporządkowaniawartości decydują o specyfice możliwych do wytworzenia własnych wizji porządku świata iprojektów własnego zorganizowania się.Izolacja związana jest z odrzuceniem tych ludzi czytych zachowań, których jednostka nijak nie jest w stanie zaakceptować oraz tych, które3 skonfrontowane z własnym systemem wartości ujawniają sprzeczność nie dającą się zinte-grować w osobistej wizji porządku świata.EtycznośćMoment uformowania się systemu etycznego stanowi punkt zwrotny w sposobie orga-nizowania zachowań młodego dorosłego.Dochodzi wtedy do uwolnienia odwczesnodziecięcego poczucia moralnego obowiązku i ideologicznego zobowiązania okresumłodości.Własny system etyczny stanowi podstawę działania na rzecz drugiego człowiekanie w wyniku poczucia obowiązku, a z własnej dobrej woli (Rorty, 1996).Wola działania wzgodzie z duchem wartości obecnych we własnym poglądzie na świat i projekcie wartościo-wego działania w nim pozwala pomimo wszelkich różnic (fizycznych, społecznych,kulturowych) odczuwanych w stosunku do innych ludzi czuć się ich sojusznikiem gotowymdo różnych form zaangażowania i niesienia pomocy.SamokontrolaDorosłość oznacza znaczną zdolność panowania nad własnymi procesamipsychicznymi i własnymi zachowaniami (Wygotski, 1971).Dorosły intencjonalnie organizujeswoje wysiłki w celu niedopuszczenia do sytuacji utraty kontroli, a gdy tak się stanie dąży dojej odzyskania.Tym, co pozwala zabezpieczyć się przed utratą kontroli jest opanowaniezdolności projektowania swojego życia: formułowania celów dalekich i bliskich orazplanowania etycznych i efektywnych działań dla ich osiągnięcia.Zdolność panowania nadwłasnymi procesami poznawczymi otwiera niedostępne dziecku możliwości reflektowania sięnad sobą, światem i swoim w nim miejscu.Integracja wyższych funkcji psychicznych, takichjak pamięć logiczna, dowolność spostrzegania czy uwagi w związku z centralną w tymokresie życia funkcją myślenia pojęciowego czyni młodego dorosłego gotowym doprojektowania stanów świata i zwiększania zakresu dowolności uczestniczenia w nim.Otwiera to przed nim możliwość świadomego uczestniczenia w życiu swojej społeczności itworzonej przez nią kulturze (Wygotski, op.cit.)
[ Pobierz całość w formacie PDF ]